बिकाश बस्नेत :
बुटवलमा भेटिएको दांत/बंगारा करिब १ करोड बर्ष अगाडीको मानव पूर्खा रामापिथेकसको हो । हाम्रो पाठ्यपुस्तकले अझै सुगा रटाइरहेका छन । हाम्रा ‘भूमि पुत्र’ भन्दैछन -ई देखिस हामी कति पुराना हौँ ।

करिब सय वर्ष अगाडी भारतको शिवालिक पर्वतमा भेटिएको फोसिललाई आधार मानेर त्यो अबशेष मानव पूर्खा (Hominid) हुन सक्ने भनी व्याख्या गरियो । त्यसको नाम रामापिथेकस राखियो ।

दुई खुट्टा टेकेर हिंडडुल गर्न सक्ने त्यो आदिम मानव प्रजातीलाई हामी हामी हाम्रो पूर्खाको आरम्भ बिन्दु मान्छौं । यहि लाइनमा क्रमबिकास भएका एक भन्दा बढी मानव प्रजाती मात्रै मानव पूर्खा (hominid) हुन ।
तर रामापिथेकस मानव पूर्खा (Hominid) हैन भनी प्रमाणित भएको जुग बित्यो । बरु यो अहिले इन्डोनेशियामा पाइने ओराङओटानको पूर्वज हो भनी पुष्टि भइसक्यो । यस प्रजातिसंग हाम्रो पूर्खाको पुर्ख्यौली लाइन छुट्टिएको करिब १ करोड ४० लाख बर्ष अगाडी नै हो ।

पहिलो पटक अफ्रिका छाडेर युरेशिया छिरेको मानव पूर्खा (Hominid)
होमो ह्याबिलस र होमो इरेक्टस हो । त्यो पनि करिब २०/२५ लाख बर्ष अगाडी मात्रै !
पाकिस्तानको साल्ट रेन्ज र भारतको शिवालिकमा यीनको सबैभन्दा पूरानो अबशेष २० लाख बर्ष अगाडिको हो ।
हामी अझै रामापिथेकस रटेर बसेका छौँ ! हाम्रा मानवशास्त्री, जीव बैज्ञानिक , पढन्ते सबका सब सुतेका छन ।
म एक्लैले कतितिर भ्याउनु?